معرفی رشته مهندسی نفت و شرایط استخدام در بازار کار این رشته

کشور ما به عنوان یکی از بزرگترین معادن نفت و گاز نیاز به تربیت افراد متخصص در زمینه بهره برداری و استفاده از این مواد بسیار مهم دارد. اینبار در مجله استادبانک به معرفی رشته مهندسی نفت از رشته های دانشگاهی ریاضی می‌پردازیم.

مهندسی نفت (Petroleum Engineering) یکی از زیرمجموعه‌های رشته ریاضی فیزیک است که به کاربرد فناوری، ریاضیات و اقتصاد در فرایند اکتشاف و استخراج نفت، گاز و سایر ترکیبات هیدروکربنی از مخازن زیرزمینی و انتقال آنها به صنایع مصرف‌کننده‌ می‌پردازد.

معرفی رشته مهندسی نفت

مقطع کارشناسی در رشته نفت علوم و فن مرتبط با پالایش نفت خام و گاز طبیعی و تبدیل آن به انواع سوخت ها، روغن های روان کننده و مواد اولیه پتروشیمی با استفاده از فرایندهای شیمی است.

صنایع نفتی نقش زیربنا را در بیشتر صنایع ایفا میکنند. نقش تولیدات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در تبدیل این مواد به محصولات صنایع پتروشیمی مثل کود شیمیائی، مواد پلیمری برای تهیه لاستیک، پلاستیک و الیاف مصنوعی، مواد شیمیائی مختلف مثل اسیدها، بازها، نمک ها، رنگینه ها، شوینده ها، حلال ها، مواد بهداشتی و غیره بسیار اساسی است.

به دلیل اینکه تقریبا همه‌ی میدان‌های نفتی سهل الوصول جهان قبلاً کشف و تخلیه شده‌اند امروزه مهندسی نفت به یک تخصص فنی تبدیل شده است که به استخراج نفت از موقعیت‌هایی می‌پردازد که به مرور زمان مشکل‌تر شده‌اند. بهبودهای حاصل شده در مدلسازی کامپیوتری و مواد و به کار بردن تحلیل‌های آمار و احتمالات ابزارهای در دسترس یک مهندس نفت را خیلی قوی‌تر کرده است.

وظایف یک مهندس نفت

• طراحی و توسعه روش های استخراج نفت
• ارزیابی و بررسی قابلیت تولید در مخزن ها و روش های بهره برداری
• ارزیابی درست چاه ها
• ارزیابی اقتصادی و فنی مخزن ها و تجهیزات آن
• ارائه و طراحی روش های عملی برای افزایش طول عمر منابع نفت و گاز
• توسعه راه های تزریق آب، مواد شیمیایی، گازها یا بخار به ذخیره های نفتی

رشته مهندسی نفت برای چه کسانی مناسب است؟

اولین شرط برای ورود به رشته مهندسی نفت علاقه به این رشته و توانایی بالا برای کار کردن در شرایط دشوار است. محیط کاری مهندسان نفت از وضع خوبی برخوردار نیست و مهندسان نفت باید در محیط‌های کاری سخت مثل در دریا، بیابان ها و … کار کنند و با آن هماهنگ شوند. به همین علت انتخاب مهندسی نفت برای خانم‌ها باید با دقت بیشتر و توجه به سختی‌هایی که این رشته دارد انجام شود.

در رشته مهندسی نفت دانشجویان باید پایه‌ای قوی در ریاضیات و علوم مهندسی داشته باشند. علاوه بر آن دروس زمین شناسی و شیمی نیز اهمیت بسیاری برخوردار است. در بسیاری از محیط‌های کاری مهندسان نفت تحت عنوان سرپرست یا مدیر اجرایی استخدام می شوند و باید بتوانند مهارت های مدیریتی و اجتماعی خود را ارتقاء دهند و توانایی انجام کار تیمی را داشته باشند.

همچنین درس زبان انگلیسی اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا بیشتر دروس مهندسی نفت به زبان انگلیسی است. همچنین ممکن است که محیط کار این افراد به گونه‌ای باشد که افراد از کشورهای دیگر در ارتباط باشند.

اگر علاقمند هستید در این رشته قبول شوید ولی در هر کدام از درس‌های بالا احساس ضعف می‌کنید می‌توانید با کلیک روی اساتید تدریس خصوصی ریاضی یا معلم خصوصی استادبانک با دسترسی به بهترین اساتید ایران ضعف خود را رفع کنید.

رتبه لازم برای قبولی در رشته مهندسی نفت

معمولا داوطلبان کنکور تا رتبه ده هزار سهمیه در این رشته پذیرفته می‌شوند. ظرفیت این رشته نسبت به دیگر مهندسی‌های معروف خیلی زیاد نیست و قبولی در آن با رقابت زیادی همراه است.

بهترین دانشگاه‌های ارائه دهنده این رشته دانشگاه شریف، تهران، امیرکبیر، صنعتی اصفهان، فردوسی مشهد، شیراز و دانشگاه صنعت نفت هستند. همچنین این رشته در دانشگاه‌های دیگری مثل دانشگاه صنعتی سهند، خلیج فارس، رازی و سمنان هم ارائه می‌شود.

مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته مهندسی نفت

ریاضی ۱ و ۲، معادلات دیفرانسیل، شیمی عمومی ۱، زمین‌شناسی عمومی از جمله مهم‌ترین دروس پایه مشترک بین تمامی گرایش‌های رشته مهندسی نفت به حساب می‌آیند.

درس‌های دیگر مثل ترمودینامیک، مکانیک سیالات، انتقال حرارت، خواص سنگ‌های مخزن، خواص سیالات مخزن، ژئوفیزیک، چاه آزمایی، مهندسی مخازن و زمین‌شناسی ساختمانی در هر گرایشی متفاوت هستند و تخصصی.

بازار کار مهندسی نفت

رشته مهندسی نفت در ایران بازار کار خوبی دارد و دانش آموختگان رشته مهندسی نفت می توانند بعد از اتمام تحصیل خود در صنایع و شرکت های خصوصی و دولتی مرتبط با حوزه نفت، گاز و پتروشیمی مشغول به کار شوند. معمولا برای ورود به بخش های خصوصی و مناصب دولتی، فارغ التحصیلان رشته مهندسی نفت می بایست در آزمون های استخدامی مرتبط شرکت کنند و درصورت کسب نمره لازم و قبولی در مصاحبه وارد عرصه شغلی خود شوند.

می‌توان گفت که مهندسی نفت در مقایسه با سایر حوزه‌های انرژی، حوزه فعال در سطح جهانی به حساب می‌آید و امروزه شاهد هستیم که بازار کار مهندسی نفت در خارج از کشور نیز از رونق خوبی برخوردار است؛ از طرفی هم به علت وابستگی دنیای کنونی به نفت و محصولات مرتبط نفتی برای تولید انرژی، فرصت‌های شغلی مربوط به این حوزه می‌توانند بسیار چالش‌ برانگیز و پویا باشند.

فارغ التحصیل رشته مهندسی نفت در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟

دانشجویان رشته مهندسی نفت، بعد از اتمام تحصیل می‌توانند به‌ عنوان کارشناس در یکی از بخش‌های زیر به کار بپردازند:

• شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران
• پالایشگاه نفت و گاز
• صنایع پتروشیمی
• پخش فرآورده‌های نفتی
• بورس انرژی
• شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت و گاز
• داد و ستد در حوزه انرژی
• بازرگانی خارجی

حقوق مهندسان رشته مهندسی نفت

تفکر عمومی از این رشته این است که درامد رشته مهندسی نفت بسیار بالاست اما با توجه به اینکه متخصصین در کدام یک از بخش‌ها مشغول به کار هستند، چقدر سابقه کار و مهارت دارند و در محیط دولتی یا خصوصی کار می‌کنند درآمد متفاوتی دارند.

میانگین حقوق این افراد بین دو میلیون تومان تا ده میلیون تومان است. البته اگر شخصی کارآفرین و نوآور باشد شرایط برای او متفاوت خواهد بود و با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارش درآمد بیشتری خواهد داشت.

در مجموع به دلیل وجود یکی از بزرگترین ذخایر نفت و گاز در ایران، بازار کار رشته مهندسی نفت در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد و درآمد بعضی از گرایش های مهندسی نفت بسیار زیاد است و غالبا دانش آموخته های رشته مهندسی نفت در صورت داشتن مهارت لازم بیکار نمی مانند و از درآمد بالایی برخوردار هستند.

کدام گرایش مهندسی نفت بهتر است؟

کارشناسی مهندسی نفت چهار گرایش دارد. پایه بیشتر این گرایش ها بر مکانیک‌ سیالات‌، دینامیک‌ گازها، ترمودینامیک‌ سیالات‌، انتقال‌ جرم‌ و اقتصاد مهندسی‌ است‌ و هدف آن ها‌ تربیت‌ مهندسینی است‌ که‌ بتوانند روش‌های‌ بهتری برای بهره‌برداری‌ از منابع‌ نفت‌ و گاز طراحی‌ و اجرا کنند. این گرایش‌ها عبارتند از:

• گرایش اکتشاف نفت
• گرایش مهندسی مخازن هیدروکربوری
• گرایش حفاری و استخراج نفت
• گرایش بهره‌برداری از منابع نفت

لازم به ذکر است که گرایش انتخاب‌ شده تأثیر زیادی بر شغل آینده شما در حوزه نفت و گاز ندارد. شما می‌توانید با کمی تلاش و کسب تجربه در بخش‌های مختلف فعالیت کنید. گرایش مشخصی به عنوان بهترین گرایش مهندسی نفت مورد توافق نیست چون تفاوت این گرایش‌ها باهم زیاد نیست.

اگر علاقمند به تحصیل در رشته مهندسی نفت هستید، حتماً قبل از انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۰ راجع به راهنمای انتخاب رشته کنکور ریاضی و همینطور نحوه انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۰ بطور دقیق مطالعه کنید تا به رشته مورد علاقه‌تان برسید.

منتظر شنیدن نظرات و دیدگاه‌های شما، هم چنین سوالاتتان در بخش دیدگاه‌ها هستیم.