برنامهریزی حجمی و زمانی، یادگیری اصولی در سریع‌ترین زمان ممکن!
آنچه مطالعه خواهید کرد
پیشرفت تحصیلی و رسیدن به نمرات عالی در امتحانات یا کسب رتبه برتر در کنکور مستلزم داشتن برنامهریزی درسی است. برنامه‌ای که متناسب با توان و ظرفیت یادگیری و مطالعه دانش‌آموز باشد. برنامه درسی که دانش‌آموز بتواند پیوسته آن را انجام دهد و نظم مشخصی را در اجرای برنامه داشته باشد. این نوع برنامه، بهترین روش برای رسیدن به موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان است. اما همه برنامه‌های درسی که دانش‌آموزان یا مشاورین آن‌ها طراحی می‌کنند، لرزوماً از استانداردهای مناسب برخوردار نیست. خیلی از نکات مهم در این برنامه‌ها رعایت نشده است و دانش‌آموز نمی‌تواند به خوبی آن را پیش ببرد.
در این محتوا راجع به برنامهریزی حجمی و زمانی که بهترین نوع برنامهریزی است، نکات مهمی ارائه شده است. نکاتی از قبیل مزیت‌های برنامه حجمی و زمانی نسبت به سایر برنامه‌ها و نکاتی که در زمان نوشتن برنامهریزی درسی باید رعایت شود، در این محتوا گفته شده است.
برنامهریزی حجمی زمانی چیست؟
برنامه حجمی زمانی شامل برنامه‌ای است که خود دانش‌آموز یا مشاور درسی او به صورت ماهانه، هفتگی و روزانه حجم و میزان درسی که باید خوانده شود را در برنامه مشخص می‌کنند. یعنی دانش‌آموز می‌داند تا یک ماه آینده باید چند فصل از کتاب خود را بخواند، به صورت هفتگی چند فصل را باید تمام کند و روزانه باید چند صفحه از هر فصل را مطالعه نماید. بنابراین برنامهریزی حجمی و زمانی یعنی اینکه در یک بازه زمانی معین، یک حجم از دروس مشخص شده را در ساعات مشخصی بخوانید.
مهم‌ترین مزیت‌های برنامهریزی درسی حجمی و زمانی کدامند؟
ترکیب برنامهریزی حجمی کنکور یا امتحان با برنامهریزی زمانی بهترین نوع برنامه برای درس خواندن و بهترین نوع برنامهریزی تابستان یازدهم به دوازدهم تجربی است اما چرا ترکیب برنامهریزی حجمی و زمانی بهترین نوع برنامه است؟ پاسخ در مزیت‌هایی است که در ادامه در این نوع برنامه ذکر شده است:
۱. مشخص بودن برنامه تا پایان روز حتی تا پایان ماه
یکی از بهترین نکات در زمان درس خواندن برای دانش‌آموزان این است که آن‌ها بدانند دقیقاً قرار است روی چه مباحثی در یک روز وقت بگذارند یا تا پایان ماه قرار است چه تعداد از فصل‌های کتاب را تمام کنند. مهم‌ترین مزیت برنامه حجمی و زمانی دقیقاً رعایت همین نکته است که مشخص می‌کند در یک ماه، در یک هفته و در نهایت در یک روز، دانش‌آموز چه میزان از دروس خود را قرار است بخواند. برنامه کاملاً برای دانش‌آموز شفاف و قابل درک است. بنابراین این روش یکی از بهترین روش‌های برنامهریزی روزانه هم به حساب میآید.
۲. افزایش سرعت دانش آموز برای پیشبرد برنامهریزی درسی خود
در این برنامهریزی درسی، دانش‌آموز علاوه بر اینکه می‌داند باید در یک روز چه صفحاتی از دروس خود را بخواند، برای مطالعه هر کدام، زمان مشخصی را نیز در نظر گرفته است. به طور مثال می‌داند فصل اول ریاضی از صفحه ۲۰ تا ۲۵ را باید در ساعت ۳ بعد از ظهر بخواند. حتی در این برنامه ساعت خواب، غذا، تفریح و استراحت دانش‌آموز نیز مشخص شده است.
به دلیل سبک این برنامهریزی درسی، دانش‌آموز باید به گونه‌ای عمل کرده تا برنامه خود را به خوبی انجام دهد و انجام به موقع برنامه، رفته رفته سرعت عمل او را در مطالعه دروس و حل تمرین و تست‌زنی بیشتر می‌کند. بنابراین این برنامه تمرین مناسبی برای افزایش سرعت مطالعه دانش‌آموز نیز است.
۳. ایجاد تعادل بین مطالعه دروس و حل تمرین
برنامهریزی حجمی و زمانی به دلیل ماهیت برنامه و مشخص بودن محتواهای آن، باعث ایجاد نظم و تعادل بین مطالعه همه دروس و حل تمرین می‌شود. یعنی در این نوع برنامه می‌توانید بین دروس اختصاصی و عمومی خود تعادل برقرار کنید. به طور مثال اگر قرار است روزانه سه درس اول خود را ریاضی، فیزیک و شیمی قرار دهید، باید دو زنگ بعدی را به دروس عمومی اختصاص دهید. حتی در این نوع برنامه می‌توانید متناسب با ساده یا سخت بودن کتاب، برنامه خود را در یک روز بچینید. برای مثال سه درس سخت و تخصصی و دو درس آسان و راحت را در برنامه خود در یک روز ثبت کنید.
۴. منعطف بودن برنامهریزی درسی حجمی و زمانی
در یک برنامه درسی اگر شما زمان و تایم هر موردی را (تایم درس، تایم استراحت، تایم خواب و غیره) مشخص کرده باشید، زمان برای جبران تکالیف عقب مانده را به دست خواهید آورد. در برنامه حجمی و زمانی به دلیل مشخص بودن جزییات کارها، به وقت‌های جبرانی نیز توجه خواهد شد و شما ساعاتی از هفته خود را برای جبران درسهای عقب مانده و مرور آن خواهید داشت و این نکته منعطف بودن برنامهریزی حجمی کنکور یا حجمی و زمانی را نشان می‌دهد.
تفاوت برنامهریزی حجمی زمانی با برنامه حجمی و برنامه زمانی چیست؟
برنامهریزی حجمی زمانی با برنامهریزی حجمی و برنامهریزی زمانی متفاوت است. اگر دانش‌آموزی در طول روز بخواهد به عنوان مثال؛ درس ریاضی ساعت ۹ تا ۱۱ صبح، فیزیک را ۱۱:۳۰ تا ۱ ظهر و مابقی دروس را نیز به همین ترتیب تا آخر شب ساعتی برنامه بریزد و بخواند، به این روش برنامهریزی زمانی گفته می‌شود. یعنی میزان درسی که باید بخواند مشخص نیست، تنها می‌داند در هر ساعت چه درسی باید خوانده شود. روشی که در حال حاضر توصیه نمی‌شود.
حال اگر همان دانش‌آموز ساعتی را در روز برای مطالعه خود مشخص نکرده باشد ولی می‌داند که برای یک روز به عنوان مثال باید یک فصل از ریاضی بخواند و جزوه درس اول ریاضی خود را به همراه حل ۲۰ تست ریاضی تمام کند و یک فصل از فیزیک را نیز در برنامه خود داشته باشد، از روش برنامهریزی حجمی استفاده کرده است. یعنی حجم و میزان دروسی که باید بخواند را مشخص کرده اما ساعتی برای مطالعه هر کدام از این دروس تعیین نکرده است.
در برنامهریزی زمانی به دلیل مشخص نبودن میزان دروسی که دانش‌آموز باید بخواند و در روش برنامهریزی حجمی به دلیل مشخص نبودن ساعات مطالعه دانش‌آموز، اجرای برنامه و پیشبرد آن چندان موفقیت‌آمیز نخواهد بود. به این دلیل که در هر دو روش دانش‌آموز چون نمی‌داند باید چه میزان از درس را بخواند یا چند ساعت برای یک درس صرف کند، تمرکز و کیفیت مطالعه پایین میآید.
کامل‌ترین روش برنامه ریزی درسی با چند قدم ساده!
اما کامل‌ترین روش برنامه درسی، ترکیب برنامه حجمی و زمانی است. در روش برنامهریزی حجمی زمانی در یک روز دانش‌آموز می‌داند از ساعت ۹ تا ۱۰:۳۰ صبح باید توضیحات فصل اول ریاضی را بخواند، جزوه معلم را مرور کند و ۱۰ سوال تشریحی مربوط به فصل را حل کند. در تایم بعدی، ساعت ۱۱ تا ۱۲:۳۰ باید به سراغ ادبیات رفته، تمام نکات و توضیحات فصل چهارم کتاب را بخواند، بعد به سراغ پرسشنامه گاج رفته و ۲۰ سوال تستی مربوط به فصل را بزند. یعنی می‌داند تا آخر شب از هر درسی که مشخص کرده برای یک روز، چه میزان بخواند، چه تعداد سوال حل کند و برای مطالعه هر کدام چند ساعت وقت بگذارد.
آموزش برنامهریزی حجمی و زمانی با طراحی یک نمونه جدول برنامهریزی درسی
حال که مزیت‌های برنامهریزی حجمی و زمانی را متوجه شدیم و همچنین تفاوت‌های برتر این برنامه نسبت به برنامهریزی زمانی یا برنامهریزی حجمی را نیز، لازم است یک نمونه برنامهریزی حجمی و زمانی را با هم تدوین کنیم، تا بهتر بتوانید برای خود برنامه درسی انجام دهید.
مشخص کردن اهداف و بودجه بندی کتاب‌ها
شما برای اینکه یک برنامه جامع و مدون داشته باشید، در مرحله اول باید مشخص کنید که برای چه هدفی می‌خواهید برنامهریزی کنید. اگر برای امتحان ترم اول تصمیم دارید برنامهریزی کنید، کل کتاب‌های سال تحصیلی‌تان را جمع کرده و مشخص کنید تا امتحان ترم باید چند فصل را بخوانید. اگر برای امتحانات نهایی آخر سال یا کنکور برنامه‌دارید، باید کل کتاب‌هایی که قرار است در یک سال تحصیلی بخوانید را در نظر بگیرید. چه هدف شما، تدوین برنامه درسی متوسطه دوم برای امتحانات ترم اول یا دوم باشد، چه برای کنکور، در هر دو صورت باید تمام فصل‌های کتاب را در یک بازه زمانی مشخص تقسیم کنید.
مشخص کردن برنامهریزی ماهانه و هفتگی براساس بودجه‌بندی
بعد از تعیین هدف و بودجه بندی فصل‌های کتاب، باید بدانید که در یک ماه چند فصل بخوانید تا در نهایت به هدف خود برسید. در مرحله بعد باید به صورت هفتگی مقدار فصل‌هایی که باید مطالعه کرده را نیز تقسیم کنید.
برای مثال برای درس ریاضی، مشخص شد که هدف شما آمادگی در امتحانات نهایی پایه دوازدهم است. بنابراین در بودجه‌بندی این کتاب در زمان تدوین برنامه درسی دوازدهم خود، ۸ فصل از کتاب را در نظر می‌گیرید. سپس مشخص می‌کنید باید این ۸ فصل را در یک بازه سه ماهه بخوانید. بنابراین سهم هر ماه برای مطالعه درس ریاضی، دو فصل و نیم از کتاب است. بعد از تدوین برنامه به صورت ماهانه، آن را ریزتر کرده و به صورت هفتگی می‌نویسید. هرچه برنامه ریزتر می‌شود، بخش حل تمرین، تایم جبران درسهای ضعیف و بخش مرور دروس نیز به برنامه اضافه خواهد شد.
در برنامه هفتگی باید به چه نکاتی توجه کنید؟
در برنامه هفتگی شما باید تایم‌های استراحت، تایم صبحانه، ناهار و شام، تایم خواب، تفریح و تایم مطالعه خود را مشخص کنید. به طور مثال اگر دانش‌آموز پایه دو متوسطه هستی، باید در برنامه خود کلاس‌های خارج از برنامه مثل شرکت در کلاس تدریس خصوصی متوسطه دوم را نیز در برنامه خود در نظر بگیری یا سایر کلاس‌های خارج از مدرسه را ثبت نمایی. بنابراین برای درس ریاضی در طول هفته باید بدانی که چند درسنامه به همراه مرور جزوه و چه تعداد سوال تستی و تشریحی بخوانی و حل کنی و به همین ترتیب برای سایر درس‌ها نیز همین تقسیم بندی را انجام دهی.
با برنامه ریزی، دینی کنکور رو ۶ هفته‌ای تموم کن! | تصویر جدول برنامه ریزی
پیشرفت تحصیلی و رسیدن به نمرات عالی در امتحانات یا کسب رتبه برتر در کنکور مستلزم داشتن برنامهریزی درسی است. برنامه‌ای که متناسب با توان و ظرفیت یادگیری و مطالعه دانش‌آموز باشد. برنامه درسی که دانش‌آموز بتواند پیوسته آن را انجام دهد و نظم مشخصی را در اجرای برنامه داشته باشد. این نوع برنامه، بهترین روش برای ...
مشخص کردن برنامهریزی درسی به صورت روزانه
حال که متوجه شدید باید برای یک ماه و به صورت هفتگی چه تعداد از صفحات درسهای خود را بخوانید، به صورت دقیق و با جزئیات بیشتر باید به صورت روزانه ساعات درسی خود را وارد کنید. به طور مثال در یک روز باید کتاب‌های فیزیک، ریاضی، شیمی، ادبیات و زبان را بخوانید. بنابراین برنامه شما در یک روز به صورت زیر خواهد بود:
- ساعت ۹ تا ۱۰:۳۰ صبح مطالعه چهار صفحه از فصل اول ریاضی به همراه حل نمونه سوالات درسنامه، مرور جزوه معلم به همراه حل ۱۵ سوال تشریحی از این فصل
نکته: همیشه در برنامه خود، اول صبح را برای درسهای سنگین بگذارید، مثل ریاضی، چون انرژی زیادی در تایم اول برنامه خود دارید.
- ساعت ۱۱ تا ۱۱:۳۰ مطالعه درسنامه اول فیزیک از کتاب گاج به همراه حل ۱۰ سوال تشریحی و ۱۰ سوال تستی از درسنامه
- ساعت ۱۲ تا ۱ مطالعه درس اول ادبیات که شامل اشعار، آرایه‌های ادبی، توضیحات متن، لغات و تمام نکات درس اول است را به همراه هایلایت کردن و نکته‌برداری از درس تمام کنید.
نکته: بعد از خواندن دو کتاب یا سه درس متفاوت، تایم ناهار و استراحت کافی را در برنامهریزی درسی خود لحاظ کنید.
- تایم ۳ تا ۴:۳۰ مطالعه درس اول شیمی از کتاب، مطالعه کامل‌تر درس از کتاب کمکی مثل درسنامه گاج به همراه حل ۱۵ سوال تستی از درس اول
- تایم ۵ تا ۶ نیز مطالعه یک چهارم از درس اول زبان که شامل متن و ریدینگ درس اول به همراه پیدا کردن لغات مهم، هایلایت کردن‌شان و درک مفهوم و پیام متن است.
نکته اول: سعی کنید برنامه را طبق ظرفیت مطالعه خود بچینید. در جستجو برنامه ایده‌آل نباشید. بلکه یک برنامه واقع‌بینامه طراحی کنید. به طور مثال اگر رزوانه فقط ۵ ساعت می‌توانید درس بخوانید، پس همین ۵ ساعت را برای شروع در نظر بگیرید. رفته رفته با پیوستگی در اجرای برنامه، می‌توانید عادات مطالعه خود را تغییر داده و ظرفیت درس خواندن‌تان را افزایش دهید.
نکته دوم: بعد از برنامهریزی درسی خود، حتماً برای تکمیل برنامه و اصلاح برخی از نکات آن با یک مشاوره تحصیلی نیز که میتواند مشاوره مدرسه‌تان باشد، مشورت نمایید و برنامه را با ایشان چک کنید.
روش برنامهریزی حجمی و زمانی در جدول همراه با مثال
گفتیم که بهترین روش برنامهریزی برای کنکور، روش برنامهریزی حجمی زمانی است. در این نوع برنامهریزی هر دو فاکتور زمان و حجم درس‌ها در نظر گرفته شده است و خیال شما از هر بابت راحت است. بعد از اینکه مراحل قبلی را انجام دادید و متوجه شدید که چطور باید برای خودتان برنامهریزی کنید، نوبت این است که یک نمونه جدول برنامهریزی حجمی و زمانی را ببینید تا بتوانید برای خودتان آن را بهتر اجرا کنید. در این جدول ما یک مثال کلی زده‌ایم. بنابراین شما باید براساس منابع کنکورخودتان این جدول را کامل کنید.
استفاده از کلاس معلم خصوصی برای پیشبرد بهتر برنامهریزی درسی
در هر برنامهریزی درسی، باید به محدودیت‌های پیشبرد برنامه فکر کرده و یک تایم جبرانی نیز برای اتمام درسهای عقب مانده آن روز در نظر بگیرید. یکی از محدودیت‌های پیشبرد برنامه، ضعف دانش‌آموز در برخی از دروس است. به طور مثال در درس ریاضی پایه ضعیفی دارد و نمی‌تواند به راحتی آن را بخواند. هرچقدر هم که تلاش می‌کند، اما باز هم پیشرفت چندانی به دست نمی‌آورد. این دانش‌آموز اگر برای کنکور درس بخواند، نمی‌تواند از پس سوالات مفهومی و گیج کننده کنکور بر‌آید. بنابراین باید تایمی از برنامه خود برای جبران این درس گذاشته و با استفاده از روش‌های کمک کننده مثل شرکت در کلاس معلم خصوصی کنکور یا منابع آموزشی، سعی کند نقطه ضعف‌های خود را در اجرای برنامه رفع نماید.
استادبانک، بهترین مرجع برای درخواست معلم خصوصی و سایر خدمات آموزشی
همانطور که گفتیم، معلم خصوصی میتواند یکی از بهترین روش‌های کمک کننده برای جبران درسهای سخت و پیشبرد بهتر برنامهتان باشد. می‌توانید برای درخواست معلم خصوصی، به استادبانک مراجعه کنید. شما بهترین اساتید هر درس و رشته، بهترین و متنوع‌ترین قیمت تدریس خصوصی در منزل و تدریس آنلاین استادبانک را در این مجموعه می‌توانید پیدا کنید. همچنین تیم پشتیبانی استادبانک از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ منتظر تماس شما برای هرگونه مشاوره و راهنمایی در زمینه معلم خصوصی و سایر خدمات آموزشی این مجموعه هستند. بنابراین می‌توانید با کمک استادبانک و اساتید برتر آن بهترین شکل ممکن برنامه ریزی درسی خود را پیش ببرید.
بهترین نوع برنامهریزی درسی، برنامهریزی حجمی و زمانی است. این برنامه هم میزان درسی که باید در یک روز بخوانید را مشخص کرده است و هم میزان ساعاتی که برای هر درس باید در نظر بگیرید. این روش باعث افزایش تمرکز، افزایش سرعت مطالعه و بالا رفتن کیفیت اجرای برنامهتان خواهد شد.
اولین اقدام، تعیین هدف از برنامهریزی درسی و سپس تقسیم دروس بر اساس هدف تعیین شده است.
معلم خصوصی بهترین راهکار برای جبران درسهای سخت است که ما در آن ضعیف هستیم و به دلیل این ضعف درسی، نمیتوانیم برنامه خود را دقیق و به طور کامل پیش ببریم.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: