6 دلیل برای اینکه بسته آموزشی ابتدایی نخریم!

بسته‌ آموزشی ابتدایی چیست؟ مجموعه‌ای از ویدئوهای ضبط ‌شده، فایل‌های از پیش آماده ‌شده، جزوات خلاصه کتاب و آزمون‌هایی است که موسسات در قالب بسته های آموزشی به دانش‌آموزان ارائه می‌کنند. از بسته های آموزشی اول ابتدایی گرفته تا ششم به نحوی طراحی شده‌اند که دروس کامل هر پایه را شامل باشند اما در درجه‌ی اول مشخص است این بسته‌ها نیاز به انگیزه و همراهی دانش‌آموز دارد و بیشتر مناسب کودکی است که مشتاق درس خواندن است.

در ادامه این محصول را برای کودکان دبستانی از زوایای مختلف و براساس دیدگاه متخصصان آموزش ابتدایی بررسی کنیم و با درنظر گرفتن نیازهای آموزشی یک دانش آموز دوره ابتدایی، میزان کارآمد بودن بسته های آموزشی دبستان برای فرزندان شما را می‌سنجیم و مقایسه‌ای بین بسته های آموزشی دبستان و شیوه های دیگر مثل معلم خصوصی دبستان انجام می دهیم.

1. ارتباط بسته آموزشی ابتدایی با عزت نفس کودکان

اهمیت دوره ابتدایی در این است که فرزند شما پس از گذراندن دوره‌های پیش از مدرسه برای اولین ‌بار بصورت جدی به سمت آموختن و درس خواندن می‌رود. ارتباط کودک با علم و دانش در این مقطع شکل می‌گیرد و کسی که به این ارتباط جهت می‌دهد معلم است. اگر این ارتباط به درستی شکل نگیرد در تمام دوران تحصیل او تاثیر منفی خواهد گذاشت.

این ارتباط شامل:

1. تصور ذهنی کودک از سطح هوش و توانایی‌های خودش؛
2. علاقه‌مندی او به کسب دانش؛
3. اهمیتی که مسئله علم و دانش در رندگی او خواهد داشت؛

می‌باشد.

تصور ذهنی کودکان از خودشان چطور شکل می‌گیرد؟

در مقطع ابتدایی است که فرزند شما متوجه می‌شود در زمره درس خوان‌هاست یا نه؟ شاید برای او شرایطی شکل بگیرد که خود را جزء  دانش‌آموزان تنبل بداند و فکر کند این سرنوشت اوست و هیچ‌ وقت نمی‌تواند یا لیاقتش را ندارد که معدلی بالا داشته باشد و تشویق شود، این عوامل باعث می‌شود عزت نفس و خودباوری در او شکل نگیرد و در بزرگ‌سالی نیز خود را لایق هیچ چیز خوبی نداند.

اما اگر توانمندی‌های خودش را ببیند و تشویق شود، به شدت به کسب علم و دانش علاقه‌مند می‌شود، همیشه دنبال راهی برای حل مسائل است و این رویه را وارد زندگی خود نیز می‌کند، این افراد در آینده رشد و موفقیت را تجربه می‌کنند و می‌دانند که هیچ دری برایشان بسته نیست. معلم ابتدایی نقش مهمی در همه این تاثیرات یا بهتر بگوئیم در سبک زندگی و نگرش کودکان ابتدایی دارند.

متاسفانه برخی از معلمان مدارس از این تاثیری که بر دانش‌آموزان می‌گذارند، بی‌خبرند. ممکن است با یک بی‌حوصلگی یا حرفی که انگیزه دانش‌آموز را از بین ببرد، او را با علم و دانش بیگانه کنند و اتفاقی برای دانش‌آموز بیفتد، که در بزرگسالی فکر کند او برای درس خواندن و پیشرفت ساخته نشده است.

بسته آموزشی اول ابتدایی یا معلم خصوصی؟

در مورد معلم خصوصی قضیه برعکس است. معلم خصوصی موظف است اول از همه استعدادها و نقاط قوت فرزند شما را شناسایی کند و با یادآوری این نقاط قوت به او کمک کند تا دانش آموز به خودباوری برسد و باور کند که او هم می تواند تمام مسائل را حل کند و می تواند بهترین باشد.

اگر درباره بسته آموزشی ابتدایی از یک روانشناس که در حیطه کودکان فعالیت می‌کند پرس‌وجو کنید به شما خواهد گفت که بسیاری از ابعاد شخصیتی پنهان کودکان نظیر استعدادها و علایق نهفته آن‌ها در دوره ابتدایی برای اولین‌بار شکوفا می‌شود و این معلم است که باید به این ابعاد شخصیتی توجه کند، آن‌ها را نوازش کرده و به رشدشان بیندیشد.

بسته‌ و سی دی های آموزشی ابتدایی چنین رابطه‌ای را میان دانش‌آموز و معلم برقرار نمی‌کند. چنانچه بسته ها و دی وی دی های آموزشی اول ابتدایی می‌توانند عملا بی‌فایده و خسته کننده باشند و دانش‌آموز کمترین ارتباطی با این بسته ها برقرار نکند.

تجربه یکی از اساتید عربی استادبانک در مورد توجه به نیازها و روحیات شاگردان:

 2. تعیین نیاز دانش‌آموز در بسته آموزشی دبستان

وقتی فرزند ابتدایی شما در یادگیری دروس ضعیف است این ضعف در آینده باعث بروز مشکلات دیگری از جمله کمبود اعتماد به نفس، سرخوردگی، بی‌انگیزگی، داشتن احساس بی‌لیاقتی و حتی در مواردی ترک‌ تحصیل می‌شود. باید از همین حالا به فکر اصلاح کردن رابطه فرزندتان با درس‌هایش باشید. اما چطور می‌شود یک کودک درس نخوان را درس خوان کرد؟ شاید مشکل فرزند شما روش تدریس اشتباه معلمش باشد یا شاید هم بازیگوشی و حواسپرتی خودش!

منشا مشکل درسی فرزند شما در چیست! معلم در ابتدا باید میزان یادگیری فرزند شما بسنجد و مشخص کند که دقیقا در چه مباحثی و چرا دچار مشکل شده است؟ سپس با توجه به نیازی که فرزند شما دارد، برنامه‌ریزی کند و با اتخاذ روش تدریسی متناسب با یادگیری او قدم به قدم با او همراه شود تا دانش آموز بخوبی مباحث را درک کند اما ابن کار به هیچ وجه از طریق بسته آموزشی ابتدایی انجام نمی‌شود.

مثلا ممکن است دانش آموز اول یا دوم ابتدایی شما در خواندن مشکل داشته باشد، این مشکل تنها با تکرار و تمرین و البته همراه با تشویق و افزایش انگیزه حل می‌شود، اگر یک معلم خصوصی در کنار فرزند شما باشد، می‌تواند با توجه به ظرفیت یادگیری کودک روش تدریس‌اش را تغییر دهد و با تمرین‌های مکرر مشکل او را حل کند.

اما این مشکل در دی وی دی های آموزشی دوم یا اول دبستان حل نمی‌شود، زیرا عملا هیچ تکرار و تمرینی در کار نیست و فقط معلم به عنوان متکلم وحده در حال درس دادن است، هیچ ارتباطی با فرزند شما برقرار نمی‌کند و روش تدریسش را متناسب با او تغییر نمی‌دهد.

تجربه یکی از اساتید زبان انگلیسی استادبانک درمورد توجه به سطح و یادگیری و تنظیم روش تدریس براساس نیاز دانش‌آموز:

در بسته های آموزشی دبستان هیچ نقشی برای روش‌های نوین آموزشی مثل بمباران ذهنی و حل مسئله با بازی وجود ندارد و از همه مهم‌تر تشویق که برای خودباوری و اعتماد به نفس دانش‌آموز ابتدایی اهمیت بالایی دارد، در بسته های آموزشی جایی ندارند.

بسته‌ های آموزشی معمولا برای طیف وسیعی از دانش‌آموزان طراحی شده‌اند. طراحان بسته آموزشی ابتدایی، تلاش می‌کنند که مشخصات و ویژگی‌های یک دانش‌آموز معمولی را مدنظر قرار دهند و متناسب با آن ویژگی‌ها، سی دی های آموزشی دوره ابتدایی را برای عموم دانش‌آموزان تولید کنند.

3. بسته آموزشی ابتدایی و توجه به اختلالات یادگیری

اختلالات یادگیری از جمله مشکلات شایع در بین کودکان است. این اختلالات در بخش یادگیری خواندن، نوشتن و ریاضیات بروز پیدا می‌کنند، اما تشخیص این اختلالات برای خانواده‌ها سخت است و برخی از معلمان هم از درمورد آن‌ها اطلاعات کاملی ندارند و علائم این اختلال را به بی‌دقتی، کم‌هوشی، تنبلی و… ربط می‌دهند.

از کجا بفهمیم فرزندمان اختلال یادگیری دارد؟ کودکانی که اختلال یادگیری دارند باید تحت آموزش‌های مخصوصی و کاردرمانی قرار بگیرند. معلمی که در این زمینه تخصص دارد و به روانشناسی آموزش کودکان مسلط است می‌تواند این اختلالات را تشخیص دهد و برای درمان آن برنامه‌ریزی و عمل کند یا خانواده را به مشاور ارجاع دهد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله “انواع اختلالات یادگیری دانش‌آموزان” را بخوانید.

دانش‌آموزی که اختلال یادگیری دارد ممکن است از نظر هوش و یادگیری قوی باشد اما بخاطر حل نشدن این اختلالات نمرات پائینی بگیرد و به او تلقین شود که ناتوان است، این امر باعث مشکلات روانی و کمبود اعتماد به نفس در دانش‌آموز می‌شود. یک معلم خصوصی متخصص دوره ابتدایی می‌تواند این اختلالات را در آموزش خود تشخیص دهد و برای درمان آن‌ها راه‌هایی را پیشنهاد دهد.

اما هنگامی که دانش‌آموز با یک بسته آموزشی روبرو باشد این اختلالات حل نخواهد شد. فراموش نکنید که طرفداران بسته‌های آموزشی ابتدایی تصور می‌کنند که آموزش یک پروسه یک خطی است که به آموزش دادن و آموزش گرفتن ختم می‌شود، درصورتی‌که در چنین مواردی، امر آموزش با مشکل روبرو می‌شود.

هنگامی که فرزند شما مشکل یادگیری دارد و شما نمی‌توانید آن را حل کنید، بهتر است یک معلم خصوصی متخصص داشته باشید تا به شما در این زمینه کمک کند. اختلالات یادگیری از اول تا ششم ابتدایی می‌توانند وجود داشته باشند و حتی اگر حل نشوند می‌توانند تا بزرگسالی هم ادامه پیدا کنند و شما بی‌خبر باشید.

4. رفع اشکال در بسته های آموزشی دبستان

همان طور که به خوبی می‌دانیم، استاد ابتدا باید یک مبحث را به دانش‌آموز بیاموزد، سپس با سوال و جواب از او، اشکالات را برطرف کند یا اگر دانش‌آموزی قسمتی از درس را نفهمیده، مجددا آن قسمت را به او بیاموزد. دانش‌آموزان در بعضی مواقع، نیازی به یک آموزش کامل ندارند، چرا که مبحث را یاد گرفته‌اند و فقط یکی دو مشکل یا سوال درباره یک قسمت خاص دارند.

اگر دانش‌آموز با یک بسته آموزشی روبرو باشد، باید کل مبحث مربوطه را مشاهده کند تا بتواند به جواب سوال خود برسد و همان‌طور که می‌دانید بسته های آموزشی سوالات دانش‌آموز را بی‌پاسخ می‌گذارند و امکان رفع اشکال عملا وجود ندارد.

این روش کاملا اشتباه است چرا که وقت دانش‌آموز را می‌گیرد و او را کسل می‌کند. حالا به این فکر کنید که اگر دانش‌آموز با یک معلم یا استاد مواجه باشد، چه خواهد شد؟ در کلاس خصوصی معلم تا از رفع شدن اشکالات دانش آموز و یادگیری کامل او مطمئن نشود سراغ مباحث دیگر نمی‌رود.

مباحث مهم و پایه ای در مقطع سوم وجود دارد که ممکن است سوالات زیادی در ذهن دانش‌آموز شکل بگیرد، زیرا در این پایه دانش‌آموز از یادگیری همراه با بازی به سمت درس خواندن به شکل جدی می‌رود، دی وی دی آموزشی پایه سوم و بالاتر نمی‌تواند این انتقال را بخوبی انجام دهد.

زیرا نمی‌توانند بخوبی اشکالات درسی دانش‌آموزان را برطرف کنند و دانش‌آموز را با سوال‌هایی که در ذهنش هست تنها می‌گذارد، برای همین اولین تصویرهای دانش‌آموز از درس خواندن بصورت جدی با ابهام و سردرگمی همراه می‌شود. اگر دانش‌آموز شما از پایه‌های سوم تا ششم، ارتباط خوبی با درس برقرار نکند ممکن است برای همیشه نسبت به درس خواندن دافعه داشته باشد.

5. توجه به زبان بدن دانش‌آموز

در اغلب اوقات دانش‌آموزان ابتدایی به وسیله حرکت‌های بدنی و بصورت ناخودآگاه منظور خود را ابراز می‌کنند. مثلا دانش‌آموزی که مدام خمیازه می‌کشد یا با صورت و انگشتان خود بازی می‌کند، احتمالا از کلاس خسته شده است. یا ممکن است دانش آموز هنوز درس را متوجه نشده باشد یا سوالاتی در ذهنش باشد اما از پرسیدن دوباره سوال خود خجالت بکشد، این احساس او در چهره، حالت بدنی و حتی چشم‌های او نمایان می‌شود.

حال به این مسئله فکر کنید که اگر این دانش‌آموز در حال دیدن یک ویدئوی آموزشی باشد، عدم برقراری ارتباط با معلم باعث مختل شدن پروسه یادگیری او می‌شود، ولی اگر این دانش‌آموز در برابر یک معلم خصوصی باشد تمام حالت‌های بدنی او زیر نظر معلم قرار گرفته می‌شود.

معلم خصوصی مراقب است تا خستگی یا کسالت دانش‌آموز در فرایند یادگیری مشکلی ایجاد نکند، معلم کلاس خصوصی با روش‌هایی مثل نرمش‌های چند دقیقه‌ای، بازی‌های مهیج یا پیشنهاد یک خوراکی خوشمزه به دانش‌آموز کمک می‌کند که ذهن خود را بازیابی کند و با پرسیدن سوال مطمئن می‌شود که دانش آموز درس را بخوبی یاد گرفته است.

6. آیا بسته‌ آموزشی ابتدایی کیفیت خود را تضمین می‌کنند؟

آمارها و بررسی‌ها نشان داده در خوش‌بینانه‌ترین حالت تنها 30 درصد از خانواده‌ها از کیفیت بسته‌ های آموزشی راضی بوده‌اند، حال فرض کنید بسته‌ای آموزشی خریداری کرده‌اید و از کیفیت آن ناراضی هستید. سوالات و اشکالات فرزند شما را برطرف نکرده و باید دوباره به فکر راه‌حل دیگری باشید.

هیچ بسته آموزشی نمی‌تواند به شما تضمینی 100 درصدی از کیفیت و کارایی خود بدهد. زیرا وقتی بسته را خریداری کنید نمی توانید آن را مرجوع کنید. در چنین حالتی هزینه‌ی بیهوده‌ای کرده‌اید و مشکل فرزند شما نیز حل نشده است. اطمینان کردن به بسته‌ ی آموزشی راحت‌تر است یا معلمی که کار خود را تضمین می‌کند و به شما گزارش کارش را می‌دهد؟

اگر معلم خصوصی خود را از استادبانک انتخاب کرده باشید، او موظف است در ابتدای کار با شناسایی نیازها و نقاط ضعف فرزند شما هدف‌هایی که در نظر گرفته است را مشخص کند و ضمانت دهد در طی جلسات به هدف مشخص شده خواهد رسید و بعد از هر جلسه نیز به شما گزارش کامل از رشد فرزندتان را بدهد.

معلم خصوصی ابتدایی بهتر از بسته آموزشی ابتدایی

بسته‌ های آموزشی مجموعه‌ای از آموزش‌هاست که برای عموم تدوین شده است. به عبارت دیگر یک بسته‌ی آموزشی نسبت به تمامی دانش‌آموزان دوره ابتدایی یک رویکرد را دارد و شخصی سازی شده نیست. علاوه بر این نمی‌توان از کیفیت یک بسته آموزشی مطمئن شد.

یک بسته آموزشی هر چقدر هم باکیفیت باشد نیاز فرزندان شما را برطرف نمی‌کند. بسته ‌های آموزشی دوره ابتدایی فاقد تعیین نیاز و تشخیص نقاط قوت و ضعف، ارتباط مستقیم، امکان پرسش و پاسخ، تقویت اعتماد به نفس و بالا بردن شور و اشتیاق هستند. حتی ممکن است نتیجه‌ای عکس بدهند و فرزند شما را نسبت به درس بی‌علاقه‌‌تر کند.

معلم با دانش‌آموز خود ارتباط مستقیم دارد، اخلاق و رفتار دانش‌آموز را بررسی می‌کند. دانش آموزان ابتدایی در قدم اول با معلم خود ارتباط برقرار می‌کنند بعد با مبحثی که تدریس می‌شود. دانش‌آموزان ابتدایی نیازمند ارتباط مستقیم هستند. یک معلم نسبت به سلیقه، روحیات و عادت‌های دانش‌آموز به او آموزش می‌دهد و رفتار می‌کند.

معلم خصوصی علاوه بر اینکه نقش مستحکم کننده ارتباط فرزند شما با تحصیل را دارد، مثل یک مشاور به کشف استعداد او می‌پردازد و می تواند انگیزه‌ای در دانش آموز شما ایجاد کند که تا سال های سال ضامن موفقیت و پیشرفت او بشود.